Er wordt zoveel zin en vooral onzin verkondigd over ons eten en drinken in de media dat je als sporter met het plan om goed voor je lijf te zorgen behoorlijk de weg kwijt kunt raken in de overvloed aan informatie. Als duursporter is het helemaal ingewikkeld, want als je inspanning langer dan anderhalf uur duurt moet je behalve drinken blijkbaar ook eten tijdens de inspanning. Op allerlei sites, in handboeken voor duursporters en door sportgenoten worden uitspraken gedaan over hoeveelheden koolhydraten, vetten en eiwitten bij welke sportieve prestatie ideaal zijn, vooraf, tijdens en naderhand. Er wordt geadviseerd over hoe vaak en hoeveel je moet drinken tijdens de fietstocht en wat je in je bidon moet stoppen en al die adviezen lijken wat verschillend en soms zelfs tegenstrijdig, maar er zijn wel een paar grote lijnen uit te halen.

Ten eerste moet er genoeg vocht worden aangevuld, daar is geen twijfel over. De meest simpele vloeistof om je vocht aan te vullen is water. In dat water kan je dan weer vanalles oplossen zodat tegelijk met vocht diverse andere stoffen kunnen worden aangevuld in het lichaam. Dat oplossen kan hypo-, iso- of hypertoon, waarbij de laatste variant minder geschikt wordt bevonden voor onderweg. Er zijn kant-en-klare sportdranken te koop, je kunt op biologische wijze je eigen drank maken met verse ingrediënten, of je kunt zelf sportdrank aanmaken door water bij een instant goedje te doen. Zo kun je bij lange tochten indien gewenst prutsen met zelfgevulde zakjes poeder, standaard gedoseerde knijpzakjes of soortement vaatwastabletten om je sportdrank onderweg volgens een juiste dosering bij te maken. Sportdrank lijkt zo de voorkeur te verdienen boven gewoon water, maar heeft ook nadelen zoals een kleverig frame, misselijkheid en het feit dat het uitspoelen van eventuele opgelopen schaafwonden met gewoon water toch echt handiger is dan met sportdrank. Soms wordt er in een toertocht onderweg ergens koffie gedronken en ook frisdrank zoals cola is voor sommigen een gewilde pauzedrank. Dat je geen alcoholische dranken nuttigt onderweg lijkt logisch, hoewel ik in verhalen van Peter Winnen zo nu en dan bidons met bier voorbij heb zien komen en er soms een ‘oud bruin’ als hersteldrank wordt geadviseerd.

Eten is helemaal een ingewikkelde zaak. Er zijn een boel wijsheden over wat je moet eten voorafgaand aan de inspanning, weer andere studies over wat te nuttigen tijdens en hele verhandelingen over wat het beste is voor een voorspoedig herstel. De geadviseerde verhoudingen tussen koolhydraten, eiwitten en vetten lijken enigszins aan tijdgeest onderhevig en de gedaanten waarin voedsel voor onderweg kan worden meegenomen zijn divers. Zo zijn er voorverpakte repen, kun je ordinaire stroopwafels, bananen, boterhammen of krentenbollen meenemen en zijn er professionele sportgels. Je kunt ook nog aan de slag met diverse recepten voor zelfgemaakte mueslirepen of bananenkoekjes waarbij je de ingrediënten zelf bepaalt en volgens de laatste mode gojibessen en quinoa kunt toevoegen of juist de gluten kunt weglaten. Ook is er verschil in hoe handig een bepaald voedingsmiddel eigenlijk is als je onderweg bent op een fiets. Zo zijn er namelijk plakkende handjes en fietssturen en soms misselijkheid na het nuttigen van bepaalde gels waar dan juist wel of geen water bij gedronken moest worden, diverse verpakkingen, die niet veilig te openen zijn zonder af te stappen, bananen die maar een bepaald aantal kilometer eetbaar blijven en repen met smeltende onderdelen op een warme dag. Over het feit dat er voeding naar binnen moet op fietstochten van meer dan enkele uren lijken de diverse bronnen het in elk geval met elkaar eens.

Wat moet ik als sportieve fietser met al die verschillende inzichten? In al die jaren fietservaring heb ik wat mezelf betreft het volgende opgestoken voor een succesvolle duursportprestatie: blijf in ieder geval drinken, eten en ademhalen. Probeer zo nu en dan iets nieuws of iets anders, maar bij voorkeur niet juist tijdens dat ene belangrijke sportevenement. Handiger is het om in een training vooraf te testen hoe het lichaam reageert en of iets dat heel handig lijkt in theorie, in de praktijk wel weg te krijgen is tijdens de inspanning. Zo heb ik vanzelf geleerd wat voor mij werkt. Ik rijd al jaren prima ritten op een bak yoghurt met muesli en een banaan als ontbijt en weet ik dat ik de slagroom op appelgebak onderweg beter kan weglaten, als ik dat niet bij elke volgende beklimming weer wil opboeren. Soms vind ik het echter een verademing om gewoon maar te nemen waar mijn lichaam op dat moment naar lijkt te snakken, ook al druist het tegen de laatste wetenschappelijke inzichten en zelfs mijn eigen ervaring in. Bij een lange mountainbiketocht in het Sauerland heb ik op die manier eens onderweg een vers gebakken ei gehad, gewoon omdat ik er zin in had. Heerlijk!